भारतातील अनेक कुटुंबांसाठी आरोग्यसेवा हे नेहमीच एक आव्हान राहिले आहे, खासकरून ज्यांना महागडे उपचार परवडत नाहीत त्यांच्यासाठी. या कुटुंबांना मदत करण्यासाठी, भारत सरकारने 23 सप्टेंबर 2018 रोजी आयुष्मान भारत प्रधान मंत्री जन आरोग्य योजना (PM-JAY) लाँच केली. ही योजना देशभरातील लाखो लोकांसाठी आरोग्यसेवा जास्त सुलभ आणि परवडणारी बनवण्याच्या दिशेने एक मोठे पाऊल उचलले आहे.
PM-JAY म्हणजे काय?
PM-JAY ही जगातील सर्वात मोठ्या आरोग्य सेवा योजनांपैकी एक आहे. दरवर्षी प्रति कुटुंब ₹5 लाखांचे मोफत आरोग्य कव्हरेज प्रदान करण्याचे उद्दिष्ट आहे. याचा अर्थ असा की जर कुटुंबातील कोणी गंभीर आजारी पडले आणि त्याला रुग्णालयात दाखल करण्याची गरज असेल, तर त्यांना रुग्णालयाच्या बिलांची चिंता न करता उपचार मिळू शकतात.
या योजनेत सुमारे 10 कोटी कुटुंबे (50 कोटींहून अधिक व्यक्ती) समाविष्ट आहेत, विशेषत: जे समाजातील आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकातील आहेत. ही अशी कुटुंबे आहेत ज्यांना सहसा महागड्या उपचारांसाठी किंवा शस्त्रक्रियांसाठी पैसे देणे अवघड जाते.
ईथे पहा – सुकन्या समृद्धी योजना: हमी परताव्यासह तुमच्या मुलीचे भविष्य सुरक्षित करा.
ईथे पहा – शेतकऱ्यांसाठी आहे आनंदाची बातमी, PM किसान योजने अंतर्गत मिळणार 18 वा हफ्ता.
ईथे पहा – मोफत पिठाची गिरणी योजना महाराष्ट्र, आजच ऑनलाईन अर्ज करा.
ईथे पहा – माझा लाडका भाऊ योजना, महाराष्ट्र सरकार बेरोजगार तरुणांना दरमहिना ₹10000 देणार आहे.
PM-JAY ची प्रमुख वैशिष्ट्ये
- ₹5 लाखांपर्यंत मोफत हेल्थकेअर कव्हरेज – या योजनेअंतर्गत कुटुंबांना दरवर्षी ₹5 लाखांपर्यंतच्या उपचारांसाठी आरोग्य संरक्षण मिळते. यामध्ये प्राथमिक रुग्णालयात दाखल करण्यापासून ते मोठ्या शस्त्रक्रिया आणि कर्करोग, हृदयविकार आणि बरेच काही यावरील उपचारांचा समावेश आहे.
- कॅशलेस आणि पेपरलेस – लाभार्थ्यांना हॉस्पिटलमध्ये काहीही भरण्याची काळजी करण्याची गरज नाही. एकदा ते योजनेसाठी पात्र म्हणून ओळखले गेल्यावर, त्यांना फक्त त्यांचे आयुष्मान भारत कार्ड एका पॅनेल केलेल्या रुग्णालयात दाखवावे लागेल. संपूर्ण प्रक्रिया कॅशलेस आणि पेपरलेस असल्याने ती अतिशय सोयीची आहे.
- 1,500 पेक्षा जास्त वैद्यकीय पॅकेजेस – PM-JAY मध्ये शस्त्रक्रिया, थेरपी आणि विविध वैशिष्ट्यांवरील उपचारांसह वैद्यकीय सेवांची विस्तृत श्रेणी समाविष्ट आहे. हृदयाची शस्त्रक्रिया असो किंवा कर्करोगावरील उपचार, लाभार्थी या योजनेअंतर्गत काळजी घेऊ शकतात.
- सरकारी आणि खाजगी दोन्ही रुग्णालये – PM-JAY फक्त सरकारी रुग्णालयांपुरते मर्यादित नाही. या योजनेत खाजगी रुग्णालयांसह भारतभर 25,000 हून अधिक पॅनेलीकृत रुग्णालये आहेत, याचा अर्थ लोक त्यांच्या उपचारांसाठी रुग्णालयांच्या विस्तृत श्रेणीतून निवड करू शकतात.
- संपूर्ण भारतभर पोर्टेबिलिटी – PM-JAY चे सर्वोत्कृष्ट वैशिष्ट्य म्हणजे ते संपूर्ण भारतात कार्य करते. जर एखादी व्यक्ती एका राज्यात राहते परंतु दुसऱ्या राज्यात उपचारांची आवश्यकता असेल, तरीही ते कोणत्याही त्रासाशिवाय त्यांचे आयुष्मान भारत लाभ वापरू शकतात.
तुम्ही पात्र आहात की नाही हे तुम्ही कसे तपासू शकता?
PM-JAY प्रामुख्याने सामाजिक-आर्थिक जात जनगणना (SECC) 2011 मध्ये सूचीबद्ध केलेल्या कुटुंबांना लक्ष्य करते. यामध्ये आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल, स्वतःचे घर नसलेली किंवा 16 ते 59 वयोगटातील कमावता सदस्य नसलेली कुटुंबे समाविष्ट आहेत.
तुमचे कुटुंब पात्र आहे की नाही हे तपासण्यासाठी, अधिकृत PM-JAY वेबसाइटला भेट द्या आणि तुमचा मोबाइल नंबर टाका. त्यानंतर तुमच्या कुटुंबाचा या योजनेत समावेश आहे की नाही ते तुम्ही पाहू शकता.
निष्कर्ष –
आयुष्मान भारत PM-JAY ही भारतातील लाखो कुटुंबांसाठी जीवन बदलणारी आरोग्य सेवा योजना आहे. मोफत आरोग्य कव्हरेज प्रदान करून, ज्यांना अन्यथा महागडे उपचार परवडण्यासाठी संघर्ष करावा लागतो त्यांना खूप आवश्यक आराम मिळाला आहे. ही योजना जसजशी वाढत जाते आणि विकसित होत राहते, तसतसे प्रत्येक भारतीयाला आर्थिक ताणाशिवाय, दर्जेदार आरोग्यसेवा मिळतील याची खात्री करण्यात मदत होईल.